નમસ્કાર વાચકો,
1 વર્ષની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) પર કઈ બેંક આપી રહી છે સૌથી વધારે વ્યાજ: જો તમે તમારી કઠિન મેહનતની કમાણીને સુરક્ષિત રીતે રોકવા અને સારું વળતર મેળવવાની શોધમાં છો, તો ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) એક શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ બની શકે છે. તે તમારી રકમને નિશ્ચિત અવધિ માટે લૉક કરે છે અને નિશ્ચિત વ્યાજદર આપે છે. પરંતુ સવાલ એ ઊભો થાય છે કે, 1 વર્ષની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ પર કઈ બેંક સૌથી વધારે વ્યાજ આપે છે?
આ લેખમાં, અમે ભારતની પ્રમુખ જાહેર, ખાનગી અને લઘુ વિત્ત બેંકો (Small Finance Banks) દ્વારા 1 વર્ષની FD પર ઓફર કરવામાં આવતા વ્યાજ દરોની વિગતવાર તુલના પ્રસ્તુત કરી છે. ચાલો, સીધા મુદ્દે આવીએ અને જાણીએ કે તમારી FD માટે સૌથી સારો વિકલ્પ કયો છે.
શા માટે 1 વર્ષની FD એક લોકપ્રિય વિકલ્પ છે?
1 વર્ષની FD ની માંગ તેના ટૂંકા ગાળાના સ્વભાવ અને સારા વ્યાજદરને કારણે વધુ છે. આ લોકો માટે આદર્શ છે જે:
- ટૂંકા ગાળાના નાણાકીય લક્ષ્યો ધરાવે છે.
- આપત્તિ નિધિ (Emergency Fund) તરીકે રકમ જમા કરવી હોય.
- ઇક્વિટી અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ જેવા જોખમી રોકાણોથી દૂર રહેવું હોય.
- નિશ્ચિત અને જોખમ-મુક્ત વળતર મેળવવું હોય.
1 વર્ષની FD: બેંક-વાર વ્યાજ દરોનું વિશ્લેષણ (ઓક્ટોબર 2023)
નીચેના કોષ્ટકમાં અમે વિવિધ બેંકોના 1 વર્ષની FD પરના વ્યાજ દરો (સામાન્ય નાગરિકો માટે) યાદી બનાવી છે. ધ્યાન રાખો કે આ દર બદલાતા રહે છે, તેથી FD ખોલતા પહેલા બેંકની અધિકૃત વેબસાઈટ ચેક કરવી જરૂરી છે.
1 વર્ષની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ પર વ્યાજ દરોનું તુલનાત્મક કોષ્ટક
| બેંકનો પ્રકાર | બેંકનું નામ | વ્યાજ દર (સામાન્ય) | વ્યાજ દર (મોસૂમી નાગરિકો) | ટૂંકી માહિતી |
|---|---|---|---|---|
| લઘુ વિત્ત બેંક (SFB) | Ujjivan Small Finance Bank | 8.50% | 9.00% | સૌથી વધારે વ્યાજ ઓફર કરનારી બેંકોમાંની એક. |
| લઘુ વિત્ત બેંક (SFB) | Jana Small Finance Bank | 8.25% | 8.75% | સામાન્ય રીતે SFBs ઉચ્ચ દર ઓફર કરે છે. |
| લઘુ વિત્ત બેંક (SFB) | ESAF Small Finance Bank | 8.00% | 8.50% | સ્પર્ધાત્મક દર, ખાસ કરીને વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે. |
| લઘુ વિત્ત બેંક (SFB) | Suryoday Small Finance Bank | 7.50% – 8.50% | 8.00% – 9.00% | જમા રકમના આધારે દર બદલાય છે. |
| ખાનગી બેંક | RBL Bank | 7.80% | 8.30% | ખાનગી બેંકોમાં અગ્રેસર, ઉચ્ચ દર આપે છે. |
| ખાનગી બેંક | IDFC FIRST Bank | 7.50% | 8.00% | ચોક્કસ યોજનાઓ અને ઑનલાઈન જમા પર સારા દર. |
| ખાનગી બેંક | Axis Bank | 6.50% – 7.00% | 7.00% – 7.75% | મોટી ખાનગી બેંક, વિશ્વસનીયતા અને સારી સેવા. |
| ખાનગી બેંક | HDFC Bank | 6.50% – 6.75% | 7.25% – 7.50% | બજારમાં નામાંકિત, પરંતુ દર SFBs કરતા ઓછા. |
| ખાનગી બેંક | ICICI Bank | 6.50% – 6.90% | 7.00% – 7.40% | HDFC જેવી જ સ્થિતિ, વ્યાપક શાખાઓનું નેટવર્ક. |
| જાહેર ખાતર બેંક (PSU) | State Bank of India (SBI) | 6.80% | 7.30% | દેશની સૌથી મોટી બેંક, સંપૂર્ણ સુરક્ષિત. |
| જાહેર ખાતર બેંક (PSU) | Punjab National Bank (PNB) | 6.80% | 7.30% | અન્ય PSU બેંકો સાથે સમાન દર. |
| જાહેર ખાતર બેંક (PSU) | Bank of Baroda (BOB) | 6.75% – 6.85% | 7.25% – 7.35% | સ્થિરતા અને સરકારી બેકિંગની ખાતરી. |
નોંધ: ઉપરોક્ત દરો સૂચનાત્મક છે અને બદલાઈ શકે છે. કેટલીક બેંકો ઑનલાઈન FD ખોલવા પર વધારાનું 0.10% – 0.50% વધારે વ્યાજ આપે છે.
કોષ્ટકનું વિશ્લેષણ: મુખ્ય તારણો
- લઘુ વિત્ત બેંકો (SFBs) છે વિજેતા: ટેબલ પરથી સ્પષ્ટ છે કે Ujjivan SFB, Jana SFB, અને ESAF SFB જેવી લઘુ વિત્ત બેંકો 1 વર્ષની FD પર 8% થી 8.50% જેટલો ઉચ્ચ વ્યાજદર ઓફર કરી રહી છે. જો સૌથી વધુ વ્યાજ જ મહત્વનું છે, તો તમારું ધ્યાન આ બેંકો પર હોવું જોઈએ.
- ખાનગી બેંકો સારો સંતુલન ઓફર કરે છે: RBL Bank અને IDFC FIRST Bank જેવી ખાનગી બેંકો પણ 7.50% થી 7.80% જેટલો સ્પર્ધાત્મક દર આપે છે. તેમની પાસે SFBs કરતા વધુ મજબૂત ટેકનોલોજી પ્લેટફોર્મ અને શાખાઓનું વ્યાપક નેટવર્ક હોય છે, જે સુવિધા અને વિશ્વસનીયતા પ્રદાન કરે છે.
- જાહેર ખાતર બેંકો (PSUs) સુરક્ષા માટે: SBI, PNB જેવી જાહેર ખાતર બેંકોનો વ્યાજદર ઓછો (લગભગ 6.80%) છે, પરંતુ તે સરકાર દ્વારા સમર્થિત છે, જે તેમને સૌથી સુરક્ષિત વિકલ્પ બનાવે છે. મોટી રકમ રોકવા માટે આ બેંકો પસંદગી બની શકે છે.
- વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે વધારાનો લાભ: લગભગ દરેક બેંક વરિષ્ઠ નાગરિકો (સામાન્યતઃ 60 વર્ષથી વધુ ઉંમર) માટે વધારાના 0.25% થી 0.75% વ્યાજ આપે છે. આ લાભ SFBs પર વિશેષ રીતે ફાયદાકારક થઈ પડે છે.
સૌથી વધુ વ્યાજ શોધતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો
માત્ર વ્યાજદર જોવો જ પૂરતો નથી. FD પસંદ કરતી વખતે નીચેની બાબતો પણ ધ્યાનમાં લો:
- બેંકની સુરક્ષા અને સ્થિરતા: ખાસ કરીને લઘુ વિત્ત બેંકોમાં રોકાણ કરતા પહેલા તેમની નાણાકીય સ્થિરતા અને ક્રેડિટ રેટિંગ ચેક કરો. જાહેર ખાતર બેંકોને સરકારી બેકિંગ મળેલી હોવાથી તે સૌથી સુરક્ષિત ગણાય.
- વ્યાજની ગણતરીની રીત: જાણો કે બેંક વ્યાજની ગણતરી ક્યારે કરે છે – ચક્રવૃદ્ધિ (ત્રિમાસિક, અર્ધવાર્ષિક) કે સાદું વ્યાજ. ત્રિમાસિક ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજથી તમારું વાસ્તવિક વળતર (Effective Yield) વધી જાય છે.
- ટીડીએસ (TDS): જો તમારી FD પર વાર્ષિક વ્યાજ ₹40,000 (વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે ₹50,000) થી વધુ થાય છે, તો બેંક તેના પર 10%ના દરે TDS કાપી લેશે. જો તમારું કુલ આવક ટેક્સ સ્લેબમાં ન આવતું હોય, તો તમે ફોર્મ 15G/15H સબમિટ કરીને TDSમાંથી મુક્તિ મેળવી શકો છો.
- પેનલ્ટી ઓન પૂર્વ નિકાસ: જો તમે FDની મેચ્યોરિટી પહેલાં તોડી નાખો, તો બેંક 0.50% થી 1% જેટલી પેનલ્ટી લગાવી શકે છે, જેના કારણે તમારું વાસ્તવિક વળતર ઘટી જાય છે.
નિષ્કર્ષ: તમારા માટે શું સારું છે?
- જો તમે સૌથી વધુ વ્યાજ ઇચ્છો છો અને થોડું જોખમ લઈ શકો છો: તો Ujjivan SFB અથવા Jana SFB જેવી લઘુ વિત્ત બેંક તમારા માટે શ્રેષ્ઠ રહેશે.
- જો તમે ઉચ્ચ વ્યાજ અને સુવિધા વચ્ચેનો સંતુલન ઇચ્છો છો: તો RBL Bank અથવા IDFC FIRST Bank જેવી ખાનગી બેંક સારો વિકલ્પ છે.
- જો તમારી પાસે મોટી રકમ છે અને સંપૂર્ણ સુરક્ષા જ મુખ્ય લક્ષ્ય છે: તો SBI અથવા PNB જેવી જાહેર ખાતર બેંક સાથે જ રહેવું સારું.
આખરે, તમારી FDની પસંદગી તમારી વ્યક્તિગત જોખમ સહનશક્તિ, નાણાકીય લક્ષ્યો અને બેંક પ્રત્યેની આરામદાયક લાગણી પર આધારિત છે. કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા બધી જ necessary માહિતી એકત્રિત કરો અને જરૂર પડ્યે નાણાકીય સલાહકારની સલાહ લો.
આ લેખ તમને ઉપયોગી લાગ્યો હોય તો શેર જરૂર કરો. તમારા અનુભવ અથવા પ્રશ્નો નીચે કોમેન્ટમાં લખવાનું ન ભૂલો.
મહત્વપૂર્ણ લિંક્સ:
| લિંકનું નામ | લિંક | વર્ણન |
|---|---|---|
| ડીપોઝિટ ઇન્શ્યોરન્સ | https://www.rbi.org.in/Scripts/bs_viewcontent.aspx?Id=265 | ડીપોઝિટ ઇન્શ્યોરન્સ સુરક્ષા |
| આરબીઆઈ બેંક સૂચિ | https://www.rbi.org.in/scripts/bs_viewcontent.aspx?Id=157 | બેંકોના પ્રકારોની માહિતી |
| એફડી કેલ્ક્યુલેટર | https://sbi.co.in/web/interest-rates/deposit-rates/fixed-deposit-calculator | એફડી રકમ ગણતરી માટે |
| ટીડીએસ માહિતી | https://www.incometax.gov.in/iec/foportal/help/tds/tds-on-income-from-fixed-deposit | ટીડીએસ નિયમોની માહિતી |
મહત્વપૂર્ણ નિવેદન: આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી ઓક્ટોબર 2023 સુધીની જાહેરાતો પર આધારિત છે. વ્યાજ દરો બદલાતા રહે છે, તેથી FD ખોલવાના નિર્ણય લેતા પહેલા સંબંધિત બેંકની અધિકૃત વેબસાઈટ અથવા શાખા પરથી વર્તમાન દરોની ખાતરી કરી લો. લેખક કોઈપણ નાણાકીય નુકસાન માટે જવાબદાર નથી.
Read Also: ઘરે બેઠા જાણો તમારા વાહનનું ઇ-ચલાન: વેબસાઈટ પર ચેક કરવાની સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા